Przemoc rówieśnicza w szkołach – jak ją rozpoznać i przeciwdziałać?
Nowy rok szkolny przynosi ze sobą wiele radości, ale niestety dla niektórych dzieci może być także czasem cierpienia i wyzwań związanych z przemocą rówieśniczą. To zjawisko, które może występować nie tylko w murach szkoły, ale także w drodze do niej oraz w przestrzeni wirtualnej, dotyka dzieci w różnorodny sposób, prowadząc do poważnych konsekwencji zdrowotnych i emocjonalnych.

Różne oblicza przemocy rówieśniczej

Przemoc rówieśnicza to zjawisko, które niestety staje się coraz bardziej powszechne. Może przybierać różne formy – od fizycznej, przez werbalną, aż po niewerbalną. Dzieci, które są ofiarami przemocy, często borykają się z bólem, nie tylko fizycznym, ale także psychicznym. Przemoc fizyczna obejmuje takie działania jak bicie, popychanie czy niszczenie rzeczy, natomiast przemoc werbalna to wyśmiewanie, obrażanie czy grożenie. Z kolei przemoc niewerbalna to różnorodne wrogie gesty i izolowanie ofiary. Warto pamiętać, że przemoc rówieśnicza nie ogranicza się tylko do sytuacji bezpośrednich – coraz częściej pojawia się w Internecie, gdzie dzieci stają się ofiarami cyberprzemocy.

Jak rozpoznać ofiarę przemocy rówieśniczej?

Dzieci, które doświadczają przemocy rówieśniczej, często nie potrafią same zgłosić swojego problemu. Ich zachowanie może być sygnałem alarmowym dla rodziców i nauczycieli. Ofiary mogą mieć sińce, brudne lub zniszczone ubrania, a także unikać kontaktów z rówieśnikami. Często można zauważyć u nich zmiany nastrojów, apatię, a nawet agresję. Warto zwrócić uwagę na ich wyniki w nauce – dzieci, które są ofiarami przemocy, często skarżą się na bóle głowy czy brzucha, a ich zainteresowanie szkołą maleje. Dzieci te mogą także kradnąć pieniądze lub inne cenne przedmioty, co jest często próbą załatania swoich emocjonalnych ran.

Jak przeciwdziałać przemocy rówieśniczej?

Każdy z nas ma prawo czuć się bezpiecznie, a w przypadku doświadczenia przemocy, kluczowe jest, aby dzieci wiedziały, że nie są same. Warto uczyć je, jak reagować w trudnych sytuacjach. Podczas przerw powinny przebywać w towarzystwie kolegów i nauczycieli, ponieważ sprawca rzadko atakuje w obecności świadków. Ważne jest, aby dzieci nie bały się zgłaszać problemów nauczycielom i rodzicom, a także szukały wsparcia u osób zaufanych. W sytuacjach zagrożenia powinny zachować spokój, nie prowokować sprawców i jasno wyrażać swoje granice. Technika „zdartej płyty”, czyli powtarzanie jednej frazy, może pomóc w obronie przed nękaniem. Każde dziecko zasługuje na bezpieczeństwo i wsparcie, a edukacja w zakresie rozpoznawania i reagowania na przemoc jest kluczowa.

Gdzie szukać pomocy?

W przypadku, gdy dziecko doświadcza przemocy rówieśniczej, niezwykle istotne jest, aby jak najszybciej skorzystać z dostępnych form pomocy. Warto znać numery telefonów zaufania, które mogą zaoferować wsparcie psychologiczne oraz poradnictwo. Dzieci mogą dzwonić na numery takie jak 116 111, który jest telefonem zaufania dla dzieci i młodzieży, czy 116 123, kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych. Wsparcie ze strony rodziny, nauczycieli oraz specjalistów jest kluczowe w walce z przemocą rówieśniczą i może pomóc ofiarom odbudować poczucie bezpieczeństwa oraz wiarę w siebie.

W obliczu przemocy rówieśniczej kluczowe jest, aby społeczność była świadoma tego problemu oraz aktywnie działała na rzecz jego eliminacji. Tylko poprzez wspólne działania możemy stworzyć bezpieczne środowisko dla naszych dzieci, w którym będą mogły się rozwijać i cieszyć dzieciństwem.


Na podst. KPP w Lublińcu